Άγιος Γρηγόριος Θεολόγος. Φορητή εικόνα 140ος αι. Ι.Μ. Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους.
(Διασκευή, επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
 
Όταν ο άγιος Γρηγόριος Ναζιανζηνός έγινε δέκα χρονών πήγε στην Καισάρεια για να σπουδάσει πλάι σε αξιόλογους δασκάλους. Ο ίδιος ήταν ιδιαίτερα ευφυής και είχε ιδιαίτερο πόθο να λάβει ευρεία και εις βάθος μόρφωση.
Και πράγματι σπούδασε εκεί πλάι σε εξαιρετικούς δασκάλους τόσο τα φιλολογικά μαθήματα όσο και τα μαθηματικά.
Ακολούθως πήγε στην Παλαιστίνη για να εκπαιδευτεί στην ρητορική τέχνη όσον αφορά το «καλλώπισμα του λόγου και τον στολισμόν της φράσης». Στη συνέχεια πήγε στον Φάρο της Αλεξανδρείας και σε πολλά άλλα μέρη όπου υπήρχαν σοφοί και  δάσκαλοι μαθηματικοί για να λάβει από αυτούς «τάξη και φρόνηση».
Τέλος αποφάσισε να πάει στην Αθήνα για να συναντήσει τους μεγάλους φιλοσόφους της εποχής εκείνης και να ολοκληρώσει τις σπουδές του.
Μπάρκαρε, λοιπόν, από το λιμάνι της Αλεξάνδρειας σε ένα πλοίο από την Αίγινα και το καράβι ανοίχθηκε στο πέλαγος με ούριο άνεμο.
Ξαφνικά, όμως, άλλαξε ο ευνοϊκός άνεμος και έγινε αντίθετος, άγριος και ιδιαίτερα επικίνδυνος και το καράβι άρχισε να κινδυνεύει να καταποντιστεί.
Η κατάσταση ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, αφού είχε πλακώσει και τόσο σκοτάδι που δεν μπορούσαν να διακρίνουν ούτε τον ουρανό ούτε την θάλασσα. Μια κατάσταση που μας θυμίζει το ταξείδι του Αποστόλου Παύλου σε κείνες τις θάλασσες, ενώ έμοιαζε και με την ένατη πληγή της Αιγύπτου, όπου το σκοτάδι ήταν ψηλαφητό.
Για τον λόγο αυτό όλοι οι επιβαίνοντες στο πλοίο άρχισαν να κλαίνε και να θρηνούν για την επικείμενη απώλεια της ζωής τους.
Ο νεαρός Γρηγόριος, αντιθέτως, φοβόταν και θρηνούσε για την απώλεια και τον θάνατο της ψυχής του περισσότερο, επειδή ακόμη δεν είχε βαφτιστεί και έτσι στεναχωριόταν πιο βαθιά απ’ όλους.
Μέσα στην απόγνωσή αυτή, θυμήθηκε τις επεμβάσεις του Θεού για την σωτηρία των Εβραίων που συνέβησαν σε ξηρά και σε θάλασσα. Όταν, δηλαδή, διαχωρίστηκαν τα ύδατα για να περάσει ανάμεσα σ’ αυτά ο καταδιωκόμενος ισραηλιτικός λαός, όταν ανέβλυσε νερό από την πέτρα στην έρημο, όταν καθημερινά τρέφονταν με φαγητό εξ ουρανού και τους πότιζε με αντίστοιχη βροχή, την διάσωση των Τριών Παίδων στην κάμινο, την προστασία του Δανιήλ από τα δόντια των λιονταριών, την διαφύλαξη του Ιωνά στην κοιλιά του κήτους και άλλα πολλά θαυμαστά γεγονότα.
Απ’ όλα αυτά πήρε μεγάλο θάρρος και αφού έσχισε τα ρούχα του άρχισε με κλάματα και άφθονα δάκρυα να επικαλείται μεγαλόφωνα τον Θεό για να τον βοηθήσει, λέγοντας από τα βάθη της καρδιάς του: «Παρακαλώ την Βασιλεία σου, Κύριε Ιησού Χριστέ, να με ευσπλαχνισθείς τον ανάξιο δούλο σου, να μην με πάρεις χωρίς να έχω ένδυμα γάμου και να με αξιώσεις της θείας σου αναγέννησης.
Ναι, Πανάγαθε Δέσποτα, λύτρωσέ με ως Παντοδύναμος από τον κίνδυνο αυτό και ευθύς αμέσως μόλις φτάσω στην ξηρά, να λάβω την σφραγίδα του Αγίου Βαπτίσματος για να είμαι ‘αληθής και εξαίρετος δούλος σου’».
Αφού είπε όλα αυτά με βαθιά πίστη, άκουσε ο Θεός την δέηση του και από την μια στιγμή στην άλλη η αγριεμένη θάλασσα έγινε ταπεινή και ήρεμη, υπακούοντας στο θεϊκό πρόσταγμα.
Βλέποντας την θαυμαστή θεία επέμβαση το πλήρωμα και οι επιβάτες του πλοίου οι οποίοι ήταν ειδωλολάτρες εξεπλάγησαν από το παράδοξο αυτό συμβάν και πίστεψαν στον Χριστό την ίδια στιγμή.
Ομολόγησαν ομόφωνα πως ο Θεός του Γρηγορίου τους λύτρωσε από τον μεγάλο κίνδυνο τον οποίο αντιμετώπισαν και ότι αυτός είναι ο μόνος Παντοδύναμος Θεός!
 
Διασκευή από τον «Μέγα Συναξαριστή της Εκκλησίας», μήνας Ιανουάριος, τόμος α’.