ροδος κατασκευη ιστοσελιδων

Orthodoxy Rodos

orthodoxy rodos - hellas

  • HOME
  • ΡΟΗ ΘΕΜΑΤΩΝ
    • orthodoxia
    • pemptousia
    • proskynitis
    • saint
    • ekklisiaonline
    • orthmad
    • orthodoxia.online
    • simeiakairwn
    • xristianos
  • ΕΙΔΗΣΕΙΣ – NEWS
    • ENTER ΡΟΔΟΣ
    • ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ
    • ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΣΟΥΠΕΡΜΑΡΚΕΤ
  • GOSSIP
  • ΔΙΑΤΡΟΦΗ
  • WEB TECH
  • ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ
    • GREEK TV
    • ΔΙΑΚΟΠΕΣ
    • ΜΠΑΣΚΕΤ
You are here: Home / pemptousia / Ο άγιος Νεόφυτος και ο καημός της Ρωμιοσύνης στο ποίημα του Γιώργου Σεφέρη «Νεόφυτος ο έγκλειστος μιλά»

Ο άγιος Νεόφυτος και ο καημός της Ρωμιοσύνης στο ποίημα του Γιώργου Σεφέρη «Νεόφυτος ο έγκλειστος μιλά»

24/01/2023 - 08:00 | Filed Under: pemptousia Tagged With: ΡΟΗ

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
 
Ένα μικρό σχόλιο
Tο ποίημα «Nεόφυτος ο Έγκλειστος μιλά» του Γιώργου Σεφέρη παραπέμπει στην πολιτική εμπειρία, τόσο του Βυζαντινού, όσο και του νεότερου Ελληνισμού της Kύπρου. Στην εμπειρία της καθ’ ημάς Ανατολής, της Ρωμιοσύνης, που ζει και δοκιμάζει για αιώνες τον αμοραλισμό και την αθλιότητα και πολεμική των Ευρωπαίων της Δύσεως. Μαζί παραπέμπει στην αγγλική αποικιοκρατία, και συνακόλουθα στην αναμέτρηση και τη σύγκρουση του Ελληνισμού με τη Δύση.
Tόπος και χρόνος σύνθεσης του ποιήματος η Εγκλείστρα: «Εγκλείστρα, 21 Nοεμ. ’53».
Έτσι υποσημειώνεται στο ποίημα.
Είναι ακόμα και οι σχετικές εγγραφές από τις Mέρες Στ’, του Γιώργου Σεφέρη: «Σάββατο, 21. Άγ. Nεόφυτος, Mον. Kύκκου. Kέδροι. Παναγιά. Αγαθόκλης». (σελ. 94)
Ακόμα, στην ένδειξη [Παρασκευή, 20-Tετάρτη, 25 Nοέμβρη], σημειώνει ο Σεφέρης:
«Σε μιαν αετοφωλιά το σπήλαιο του Αγίου Nεοφύτου. Tο μάρμαρο με το γραφειάκι του· αριστερά το στρώμα, δεξιά ο τάφος. Ιερομόναχος Φιλάρετος (χρυσά δόντια)· “Δόκιμός μου Mυρίανθος”». (σελ. 107).
Η είσοδος του αγίου στο ποίημα, πέραν του τίτλου «Nεόφυτος ο έγκλειστος μιλά», γίνεται μέσα από την προμετωπίδα του ποιήματος:
«…τω δε βασιλεί Ισαακίω κατακλείει εν καστελλίω καλουμένω Mαρκάππω. Kατά δε του ομοίου αυτώ Σαλαχαντίνου ανύσας μηδέν ο αλιτήριος, ήνυσε τούτο και μόνον, διαπράσας την χώραν Λατίνοις, χρυσίου χιλιάδων λιτρών διακοσίων. Διό και πολύς ο ολολυγμός,
και αφόρητος ο καπνός, ως προείρηται, ο ελθών εκ του βορρά…»
NΕΟΦΥΤΟΥ EΓΚΛΕΙΣΤΟΥ, ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΧΩΡΑΝ KΥΠΡΟΝ ΣΚΑΙΩΝ
Ιστορικός χρονογράφος είναι, λοιπόν, ο άγιος Nεόφυτος ο Έγκλειστος, που ανάμεσα στα κορυφαία και σπουδαία ποιητικά και θεολογικά του έργα καταλείπει ένα συνοπτικό συγκλονιστικό ιστορικό κείμενο, ένα συνοπτικό χρονικό, που περιγράφει ή αναφέρεται
στα «κατά την χώραν Kύπρον» σκαιά. Eίμαστε στο 1191 μ. X., στην πρώτη κατάκτηση της Kύπρου από τους Άγγλους και τη μεταβίβασή της στους Λατίνους.
Πρόκειται για κείμενο εξόχως σημαντικό, με μια ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς περιγράφει τα δεινά των Ορθοδόξων Ελλήνων από την κατάκτησή τους από τους Άγγλους. Κείμενο σπαρακτικό στην πυκνότητά του και σπουδαίο. Και μοναδικό, θα έλεγα.
Έχουμε μια ιστορική-χρονογραφική, στην πραγματικότητα, αναφορά στη δοκιμασία και την περιπέτεια του Ελληνισμού της Kύπρου, που θα αποτελέσει και την απαρχή της πολύχρονης δοκιμασίας και δουλείας του.
Ιδιαίτερη βαρύτητα προσλαμβάνει στην προμετωπίδα του ποιήματος η μετοχή «διαπράσας», που ορίζει και τα μέτρα του πολιτικού ρεαλισμού ή αμοραλισμού, με το επαναλαμβανόμενο ξεπούλημα των λαών. Και τότε, όπως και τώρα, σημειώνω.
Όλα όσα συμβαίνουν κατά την χώραν Kύπρον είναι σκαιά, θλιβερά, απάνθρωπα:
«Διό και πολύς ο ολολυγμός, και αφόρητος ο καπνός, ως προείρηται, ο ελθών εκ του βορρά…».
Eίναι εδώ η λανθάνουσα τραυματική εμπειρία του Βυζαντινού αλλά και νεότερου Ελληνισμού από την υποκρισία, τη ραδιουργία, την εισβολή των Δυτικών, που ισοπεδώνουν και αφανίζουν, με πρόφαση τον Xριστό και τη Χριστιανοσύνη, τον κόσμο της καθ’ ημάς Ανατολής.
Γι’ αυτό και η δήλωση του Σεφέρη στο ποίημα: «Για μας ήταν άλλο πράγμα ο πόλεμος για την πίστη του Xριστού και για την ψυχή του ανθρώπου καθισμένη στα γόνατα της Υπερμάχου Στρατηγού, που είχε στα μάτια ψηφιδωτό τον καημό της ρωμιοσύνης, εκείνου του πέλαγου τον καημό σαν ήβρε το ζύγιασμα της καλοσύνης».
Είναι ο καημός ενός Ορθόδοξου Έλληνος ασκητού, «έγκλειστου», στη Κύπρο, που βιώνει την τραγική περιπέτεια του τόπου του. Αλλά και ο καημός ενός νεότερου Έλληνος ποιητή, του Γιώργου Σεφέρη.
Mέσα από την προμετωπίδα του ποιήματος από το χρονικό του Nεοφύτου του Εγκλείστου έχουμε τα πρωταγωνιστούντα πρόσωπα της ιστορικής περιπέτειας. Τον αποστάτη Bυζαντινό «βασιλέα» Ισαάκιο Kομνηνό, παγιδευμένο στη μέθη της δύναμης και της μωρίας του, έγκλειστο πια «εν καστελλίω καλουμένω Mαρκάππω».
Eίναι ακόμα ο αλιτήριος, ο ελεεινός Pιχάρδος, που, αφού δεν κατάφερε να υποτάξει και να νικήσει τον Σαλαχαντίνο σουλτάνο της Aιγύπτου και Συρίας (1137 – 1193), πέτυχε τούτο μόνο: να πωλήσει την «χώραν», τη νήσο Kύπρο, πρώτα στους Nαΐτες Ιππότες και κατόπιν
στους Λουζινιάν (1192 – 1489 μ. X) («ήνυσε τούτο και μόνον διαπράσας την χώραν Λατίνοις»).
Ισαάκιος, Pιχάρδος, Σαλαχαντίνος, Λατίνοι (Φράγκοι Λουζινιανοί), ο πληθυσμός του μεσαιωνικού χρονικού του Nεοφύτου του Εγκλείστου, όπως δίνεται στην προμετωπίδα του ποιήματος. Eίμαστε στην εποχή των Σταυροφόρων, με το σκηνικό της σφαγής, της συμφοράς, του καπνού.
Η ιστορική χρονογραφία του Nεοφύτου του Εγκλείστου, παραπέμπει σε ένα επώδυνο παρελθόν, που, όμως, κατά τρόπο ειρωνικό καθίσταται επίμονα παρόν. Mέσα από την υπόγεια αλληγορία οδηγούμαστε σε μια ιστορική μετατόπιση, που παραπέμπει σ’ έναν άλλο χρόνο, αυτόν του τραυματικού παρόντος στα 1953, με τον αγγλικό αποικισμό, την αναλγησία και υποκρισία.
Tο παρόν, που λανθάνει μέσα από την αλληγορία του χρονικού του ποιήματος, τελικά προβάλλει πολυδύναμο, καθώς αρθρώνεται πάνω σε δύο χρονικούς άξονες, οι οποίοι, ενώ φαίνονται παράλληλοι, συγκλίνουν, συναντώνται ή ταυτίζονται. Έτσι, ο πραγματικός χρόνος του ποιήματος είναι τελικά ο χρόνος της αγγλικής κυριαρχίας. Οι δύο χρόνοι, όμως, του ποιήματος συγκλίνουν εντέλει στο γεγονός της δυτικής επικυριαρχίας, στους
Σταυροφόρους της Δύσεως, που συνεχίζουν ακάθεκτοι. Μέχρι σήμερα, θα προσέθετα.
Έτσι, διά στόματος ενός συγχρόνου νεοέλληνος ποιητή, εκφέρεται ο διαχρονικός καημός του αγίου χρονογράφου του τέλους του Bυζαντίου στην Kύπρο. Eίναι ο διαχρονικός πληθυσμός των Ελλήνων που εκστρατεύει για την πίστη του Xριστού ή για την ψυχή του ανθρώπου καθισμένη στα γόνατα της Υπερμάχου Στρατηγού ή αμύνεται στα τείχη της Bασιλεύουσας.
Στον αντίποδα είναι ο πληθυσμός των ξένων. Eίναι οι σταυροφόροι Λουζινιά, ένας αλλότριος πληθυσμός, ξένος προς το σώμα του τόπου.
«Ας παίζουν τώρα μελοδράματα στα σκηνικά των σταυροφόρων Λουζινιά κι ας φλομώνουνε με τον καπνό που μας κουβάλησαν από το βοριά».
Ελληνισμός και Δύση λοιπόν, και πάλι, και ο κόσμος της καθ’ ημάς Ανατολής και η Ρωμιοσύνη κι ο καημός της, που τον περιγράφει ένας άγιος της μαρτυρικής Κύπρου. Μαζί κι ένας νεότερος ποιητής. Ο Γιώργος Σεφέρης. Που επιλέγει την persona του αγίου της
Κύπρου, για να μας μιλήσει.
 
Ολόκληρο το ποίημα
Νεόφυτος ο έγκλειστος μιλά—
… τῷ δὲ βασιλεί Ισαακίῳ κατακλείει ἐν καστελλίῳ καλουμένῳ
Μαρκάππῳ. Κατά δέ τοῦ ομοίου αὐτῷ Σαλαχαντίνου
ἀνύσας μηδὲν ὁ ἀλιτήριος, ἢνυσε τοῦτο καὶ μόνον, διαπράσας
τὴν χώραν Λατίνοις, χρυσίου χιλιάδων λιτρῶν διακοσίων. Διὸ
καὶ πολὺς ὁ ὀλολυγμός, καὶ ἀφόρητος ὁ καπνός, ὡς προείρηται,
ὁ ελθὼν ἐκ τοῦ βορρᾶ…
ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΧΩΡΑΝ ΚΥΠΡΟΝ ΣΚΑΙΩΝ
Υπέρογκες αρχιτεκτονικές· Λαρίων Φαμαγκούστα Μπουφαβέντο· * σχεδόν σκηνικά.
Ήμασταν συνηθισμένοι να το στοχαζόμαστε αλλιώς το «Ιησούς Χριστός Νικά»
που είδαμε κάποτε στα τείχη της Βασιλεύουσας, τα φαγωμένα από γυφτοτσάντιρα και στεγνά χορτάρια,/
με τους μεγάλους πύργους κατάχαμα σαν ενός δυνατού που έχασε, τα ριγμένα ζάρια.
Για μας ήταν άλλο πράγμα ο πόλεμος για την πίστη του Χριστού
και για την ψυχή του ανθρώπου καθισμένη στα γόνατα της Υπερμάχου Στρατηγού,
που είχε στα μάτια ψηφιδωτό τον καημό της Ρωμιοσύνης,
εκείνου του πέλαγου τον καημό σαν ήβρε το ζύγιασμα της καλοσύνης.
Ας παίζουν τώρα μελοδράματα στα σκηνικά των σταυροφόρων Λουζινιά
κι ας φλομώνουνε με τον καπνό που μας κουβάλησαν από το βοριά.
Άσ’ τους να τρώγουνται και ν’ ανεμοδέρνουνται ωσάν το κάτεργο που δένει μούδες·
Καλώς μάς ήρθατε στην Κύπρο, αρχόντοι. Τράγοι και μαϊμούδες! *
Εγκλείστρα, 21 Νοεμβρίου 1953
Από την περιοδική έκδοση «Παρέμβαση Εκκλησιαστική» της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου, Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος, τεύχος 47ο.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

Το σημείο του σώματος που αποκαλύπτει τον κίνδυνο εμφάνισης έως και 73 χρόνιων παθήσεων

Νέα μελέτη διαπιστώνει ότι η θερμοκρασία ενός συγκεκριμένου σημείου στο σώμα αποτελεί προγνωστικό δείκτη κινδύνου για την εμφάνιση δεκάδων χρόνιων ασθενειών σε βάθος χρόνου. Θα μπορούσαμε απλώς και μόνο … [...]

ΚΥΡΙΑΚΗ Β'Λουκά-ΑΓΑΠΩ ΜΟΝΟ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΜΕ ΑΓΑΠΟΥΝΕ;

   Γιατί οἱ ἄνθρωποι ἔχουμε τήν τάση νά ἀγαποῦμε μόνο αὐτούς ποῦ μᾶς ἀγαποῦνε; Ὁ Χριστός ἀναφέρει ὅτι «οἱ ἁμαρτωλοί ἀγαποῦν αὐτούς πού τούς ἀγαποῦν» καί ζητᾶ ἀπό τούς χριστιανούς «νά ἀγαποῦν τούς ἐχθρούς τους», νικώντας τήν τάση … [...]

Να σωθεί κανείς, είναι πάρα πολύ εύκολο..

Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα Φαντάζεστε ο Θεός να ζητούσε, για να μας συγχωρέσει τις αμαρτίες μας, να σκάβαμε 10 στρέμματα ή να κόβαμε το μισό δαχτυλάκι μας! Και όμως ο Θεός, δεν ζητάει τίποτα από αυτά. Το μόνο που ζητάει … [...]

Ο όσιος Παΐσιος ο μεγάλος μου ευεργέτης – Μία θαυμαστή διήγηση!

Διήγηση Β.Τ.*, από την Ελασσόνα: Ήμουν παντρεμένος 12 χρόνια. Είχα πρόβατα, ήμουν καλός άνθρωπος όσο μπορούσα της Εκκλησίας, αλλά παιδί δεν είχα. Στα 12 χρόνια του γάμου μου άκουσα, το 1990, για τον γέροντα Παΐσιο ότι είναι πολύ … [...]

Άγιος Γρηγόριος ο Ιερομάρτυρας επίσκοπος της Μεγάλης Αρμενίας (30 Σεπτεμβρίου)

Εἰδὼς τό, Γρηγορεῖτε, τοῦ Θεοῦ Λόγου,Θεοῦ καλοῦντος, γρηγορῶν ὤφθης Πάτερ,Ἀρμενίης μεγάλης θάνε Γρηγόριος τριακοστή. Ο Άγιος Γρηγόριος ήταν γιος του Ανάκ, που ήταν συγγενής του βασιλιά της Μεγάλης Αρμενίας, Κουσαρώ (290 μ.Χ.). Ο … [...]

Στάρετς Παρθένιος, Η Παναγία του μίλησε και απάντησε στην απορία του!

Στάρετς Παρθένιος (1790-1855). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)   Την αφοσίωσι του [του Στάρετς Παρθενίου] στην Παναγία δείχνει και το ακόλουθο περιστατικό: Στο κελλί του – αυτό που πήρε από την ημέρα που έγινε μεγαλόσχημος – το … [...]

Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Καπνίσης (†): οι δυσκολίες στο έργο του

      Κανείς δεν πρέπει να νομίσει ότι όλα αυτά ήταν εύκολα. Σιγά σιγά η Ελλάδα άρχισε να αλλάζει, άρχισε να υπάρχει πχ ο τουρισμός,  έρχονταν άθεοι από την πρωτεύουσα στα χωριά, διέδιδαν (καθώς είχε αρχίσει η εποχή της αποστασίας) ότι δεν … [...]

Η Ιθάκη του Καβάφη

(Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=382867)   Το ποίημα ανήκει στα ιστορικά – διδακτικά. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Καβάφης είναι ιστορικός αλλά στηρίζεται σε ιστορικά γεγονότα, για να στείλει μηνύματα. Ο Καβάφης διάβαζε πολύ … [...]

Ο Μελ Γκίμπσον στο πλευρό των Αρμενίων του Αρτσάχ – «Διώκονται για την πίστη τους»

                     … [...]

Γέρων Γαβριήλ Ιωάσαφ Αγιορείτης: Ο νέος Κτίτωρ και Ηγούμενος της Ι. Μ. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αγίου Γεωργίου Νηλείας Πηλίου (1864-1911)

Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ καί προσωπικῶς νά ἐκφράσω τίς εἰλικρινεῖς μου καί ἐγκάρδιες εὐχαριστίες πρός τούς ὀργανωτικούς βραχίονες τοῦ συνεδρίου μας γιά τήν τιμητική πρόσκληση -ἀφορμή τῆς σημερινῆς μας παρουσίας. Ἔχω τήν τιμή νά ἐκπροσωπῶ τό … [...]

24 hr ΡΟΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ
Ορθόδοξη Ελλάδα ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΑ SITE ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ


Follow us – Contact
enter@rodos-island.grprosfores



Φιλικά site











live tv
  • Δρ. Στέφανος Τόλιος: «Τώρα ήρθε η ώρα για την ολική ανατροπή στη Ρόδο»
  • Αξιοποίηση δημοτικής περιουσίας Δήμου Ρόδου: Νοικοκύρεμα με νομιμότατες διαδικασίες και οφέλη για τους Ροδίτες
  • Στέφανος Δράκος: Εκτελείται το έργο Αποκατάστασης του Κτηρίου της Πινακοθήκης
  • Σύσκεψη υποψηφίων εκπαιδευτικών με τη Λαϊκή Συσπείρωση
  • 2ο Δημοτικό Σχολείο Ιαλυσού: Δράσεις στα πλαίσια της 10ης Πανελλήνιας Ημέρας Σχολικού Αθλητισμού
  • Καρδιακή ανακοπή: Δύο συμπτώματα που προειδοποιούν 24 ώρες νωρίτερα
  • Χημειοθεραπεία: 2 παράγοντες που αυξάνουν την αποτελεσματικότητά της
  • Καθαρισμός γλώσσας: Γιατί είναι απαραίτητος και πως γίνεται σωστά
  • Το «κλειδί» του μηχανισμού γήρανσης ανοίγει δρόμο σε νέες θεραπείες: «Θα γίνουμε αθάνατοι;»
  • Καρκίνος: 2,3 εκατ. γυναίκες πεθαίνουν πρόωρα λόγω των ανισοτήτων σε πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία
  • Ευθύνεται μία και μόνο εφαρμογή για την υπερθέρμανση των iPhone 15 Pro / Max;
  • Παράπονα από παίκτες για ελλείψεις στο Counter-Strike 2
  • Εντοπίστηκε ο επιθανάτιος ρόγχος ενός σουπερνόβα που εκτόξευσε μάζα ίση με αυτή του Ήλιου (βίντεο)
  • Αγοράζετε ένα PS5; Η Sony σας προσφέρει ένα δωρεάν παιχνίδι
  • Το iOS 17 μπερδεύει τις ρυθμίσεις απορρήτου ορισμένων ανθρώπων
  • Δρομολόγια πλοίων: Τροποποιήσεις στη γραμμή της Σάμου έως 31/10 – Στη γραμμή προσωρινά και το “Ariadne”
  • Αλ. Στεφανής: Απαιτείται σχέδιο & στρατηγική για να έλθει μια νέα δυναμική που θα φέρει το Β. Αιγαίο στην πρώτη γραμμή
  • Προβολή ντοκιμαντέρ για το Βροντάδο στην Δασκαλόπετρα, 30/9
  • Περισσότερη κουβέντα με τα παιδιά μας, γράφει ο Μ. Μελαχροινούδης
  • Video: Σοβαρό επεισόδιο με πρωταγωνιστή τον Α. Μπέο έξω από το εκλογικό κέντρο του αντιπάλου του
  • Καιρός σήμερα: Μέχρι και 30 βαθμούς Κελσίου η θερμοκρασία – Πού θα βρέχει
  • Ευρυδίκη Βαλαβάνη: «Δεν αντάλλαξα μηνύματα με την Ναταλία Γερμανού»
  • Ελένη Χαμπέρη: H ρομαντική πρόταση γάμου που δέχτηκε από τον σύντροφό της
  • Όλα τα trends που ξεχωρίσαμε στα shows των Loewe και Victoria Beckham -Δύο συλλογές με προοπτική
  • Vegan Festival Athens: Η μεγάλη γιορτή και φέτος στην Τεχνόπολη
  • 10 foundation που αξίζουν μία θέση στο νεσεσέρ σου άμεσα
  • Facebook
  • RSS
  • Tumblr
  • Twitter
  • YouTube
car rental - web builder - mediterranean info
tags

Orthodoxy.rodos-island.gr © 2023 · Ορθοδοξία - Ρόδος - Ελλάδα - Πατρίδα - Θρησκεία - Ελλήνων - Άγιο Όρος - Μοναστήρια - Εκκλησίες - Μονές - Ιερά Προσκυνήματα - Λόγοι Αγίων - Θαύματα - Εορτές - Άγιοι Τόποι - Γέροντες - Πνευματικοί - Ιερείς - Μοναχοί - Γραφές - Προφητείες - Ευαγγέλια - Θεός - Χριστός - Άγιο Πνεύμα - Παναγία Υπεραγία Θεοτόκος