Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας.
(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Αγίου Αθανασίου Αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας
Λόγος περί της ενανθρωπήσεως του Λόγου και της διά σώματος προς ημάς επιφανείας αυτού
Απόδοση εις την νέα ελληνική
Αρχιμανδρίτης Δωρόθεος Πάπαρης (νυν Μητροπολίτης Δράμας)
 
Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=363686
Αυτά λοιπόν αρκούν για τους μη χριστιανούς, που συνεχώς βρίσκουν αρνητικά επιχειρήματα. Αν όμως κάποιος δικός μας, όχι από αμφισβήτηση αλλά από φιλομάθεια, ζητεί να μάθει για ποιο λόγο υπέστη σταυρικό θάνατο και όχι κάποιον άλλο, ας πληροφορηθεί κι αυτός ότι δεν συνέφερε σε μας κάτι τέτοιο· καλώς σταυρώθηκε για χάρη μας ο Κύριος.
Διότι, αφού ήλθε να φορτωθεί ο ίδιος την κατάρα που μας επιβλήθηκε, πώς αλλιώς θα γινόταν κατάρα παρά μόνον αν δεχόταν καταραμένο θάνατο; Και αυτό είναι ο σταυρικός θάνατος. Διότι, έτσι λέει η Αγία Γραφή: «Καταραμένος να είναι όποιος κρεμιέται στο ξύλο».
Έπειτα, εφόσον ο θάνατος του Κυρίου αποτελεί τη λύτρωση όλων, και με το θάνατό του καταργείται η μεσοτοιχία που χώριζε (Θεό και ανθρώπους) και προσκαλούνται οι ειδωλολάτρες, πώς θα μας καλούσε, αν δεν σταυρωνόταν; Διότι μόνο πάνω στο σταυρό πεθαίνει κάποιος έχοντας απλωμένα τα χέρια.
Γι’ αυτό έπρεπε να υπομείνει ο Κύριος το σταυρικό θάνατο και ν’ απλώσει τα χέρια του, ώστε με το ένα να τραβήξει τον παλαιό λαό (Ιουδαίους) και με το άλλο τους ειδωλολάτρες· να τους ενώσει και τους δύο με τον εαυτό του. Και αυτό ο ίδιος το είπε, δηλώνοντας με τί είδους θάνατο επρόκειτο να τους λυτρώσει όλους: «Όταν θα με σηκώσουν ψηλά (στο σταυρό), όλους θα τους τραβήξω κοντά μου».
Και πάλι όμως ο εχθρός μας διάβολος, πέφτοντας από τον ουρανό, τριγυρνά εδώ κάτω στον αέρα· εξουσιάζει τους δικούς του δαίμονες που είναι το ίδιο μ’ αυτόν ανυπάκουοι (στο Θεό). Με αυτούς δημιουργεί στους πλανεμένους φαντασιώσεις και προσπαθεί να εμποδίζει όσους επιχειρούν ν’ ανέβουν προς το Θεό. Γι’ αυτό λέει ο Απόστολος: «Σύμφωνα με τον άρχοντα που εξουσιάζει τον αέρα και ενεργεί ενάντια στα παιδιά που επαναστάτησαν στον Θεό-Πατέρα τους».
Ήλθε, λοιπόν, ο Κύριος να νικήσει το διάβολο, να καθαρίσει τον αέρα και να ανοίξει το δρόμο για την άνοδο στον ουρανό, όπως το είπε ο Απόστολος:
«(το πέτυχε) με το καταπέτασμα, δηλαδή τη σάρκα του»· κι αυτό έπρεπε να συμβεί με το θάνατό του. Ποιος άλλος θάνατος θα τα έκαμε αυτά παρά μόνον αυτός που συμβαίνει στον αέρα, εννοώ το σταυρικό θάνατο; Διότι στον αέρα πεθαίνει μόνον εκείνος που θυσιάζεται στο σταυρό. Δικαιολογημένα λοιπόν τον υπέμεινε ο Κύριος.
Έτσι, λοιπόν, υψώθηκε στο σταυρό ο Κύριος και καθάρισε τον αέρα από τις κακόβουλες παγίδες του διαβόλου και των δαιμόνων λέγοντας: «Είδα το Σατανά να πέφτει σαν αστραπή». Ετοίμασε και ανακαίνισε το δρόμο της ανόδου στον ουρανό, όπως το λέει πάλι: «Οι άρχοντές σας ν’ ανοίξουν τις πόρτες· ανοίξτε πύλες της αιωνιότητας».
Διότι ο Λόγος δεν είχε ανάγκη να του ανοίξουν τις πόρτες, αφού είναι ο Κύριος όλων· ούτε ήταν αποκλεισμένος ο δημιουργός από κάποιο δημιούργημά του. Εμείς ήμασταν που είχαμε ανάγκη· κι εμάς ανέβασε με το σώμα του στον ουρανό. Διότι, όπως το πρόσφερε με το θάνατό του για χάρη όλων, έτσι πάλι μ’ αυτό ετοίμασε το δρόμο της ανόδου στον ουρανό.
Επομένως, ο θάνατος ήταν σταυρικός, διότι έτσι ταίριαζε και συνέφερε σε μας· η αιτιολογία του είναι εύλογη και δικαιολογημένη σε όλα· διότι δεν έπρεπε να γίνει διαφορετικά, αλλά μόνο με το σταυρό να συντελεστεί η σωτηρία όλων. Διότι έτσι φανέρωσε τον εαυτό του πάνω στο σταυρό.
Και έκανε την κτίση να δίνει πολύ εντονότερα τη μαρτυρία της παρουσίας του Δημιουργού της. Δεν άφησε το ναό του σώματός του να μείνει για πολύ στον τάφο αλλά, αφού το έδειξε να πεθαίνει στη συμπλοκή του με το θάνατο, ευθύς αμέσως το ανέστησε την τρίτη ημέρα· και έφερε ως τρόπαιο και απόδειξη νίκης ενάντια στο θάνατο την αφθαρσία και απάθεια του σώματός του.
Μπορούσε βέβαια αμέσως ν’ αναστήσει το σώμα του από το θάνατο και να το δείξει ζωντανό· αλλά κι αυτό καλά το προείδε ο Σωτήρας και δεν το έκανε. Διότι αν είχε αναστηθεί αμέσως, θα έλεγαν ότι το σώμα του καθόλου δεν είχε πεθάνει ή ότι δεν το άγγιξε σε τίποτε ο θάνατος. Και ίσως, αν συνέβαιναν στον ίδιο χρόνο και ο θάνατος και η ανάστασή του,
δεν θα φανερωνόταν η δόξα της αφθαρσίας.
Γι’ αυτό, για να δειχθεί το σώμα νεκρό, ο Λόγος υπέμεινε και μία ενδιάμεση ημέρα, και την τρίτη ημέρα το φανέρωσε σε όλους άφθαρτο. Για να δειχθεί λοιπόν ότι το σώμα πέθανε, το ανάστησε μετά τρεις ημέρες. Για να μην μείνει όμως πολλές ημέρες στον τάφο το σώμα και φθαρεί ανεπανόρθωτα· και όταν αναστηθεί, θα δημιουργούσε αμφιβολίες ότι είναι αυτό και όχι άλλο -διότι σίγουρα κάποιος λόγω του πολύ χρόνου θα απιστούσε και θα λησμονούσε τα γεγονότα-· γι’ αυτό δεν άφησε η ανάσταση να ξεπεράσει τις τρεις ημέρες· ούτε άργησε να εμφανιστεί σ’ αυτούς που είχαν ακούσει να μιλάει για την ανάσταση.
Αλλά, ενώ ακόμη οι ακροατές του είχαν τα λόγια του στ’ αυτιά τους· ενώ τον «έβλεπαν» ακόμη μπροστά τους και η σκέψη τους ήταν προσκολλημένη σ’ αυτόν· ενώ ήταν ακόμη στη γη και στον τόπο του θανάτου του και είχαν μπροστά τους τη μαρτυρία του θανάτου του σώματος του Κυρίου· ενώ λοιπόν ζούσαν όλα αυτά, ο Υιός του Θεού μέσα σε τρεις ημέρες παρουσίασε το νεκρό σώμα του αναστημένο, αθάνατο και άφθαρτο.
Αποδείχτηκε έτσι σε όλους ότι δεν πέθανε το σώμα του Λόγου από αδυναμία της ανθρώπινης φύσεώς του, αλλά με τη δύναμη του Κυρίου να καταργήσει το θάνατο πάνω στο σώμα.
Μεγάλο γνώρισμα και δυνατή απόδειξη ότι ο σταυρός κατάλυσε και νίκησε το θάνατο και δεν έχει πλέον καμία δύναμη αλλά είναι νεκρωμένος, αποτελεί το εξής:
όλοι οι μαθητές του Χριστού περιφρονούν το θάνατο· όλοι βαδίζουν εναντίον του και δεν τον φοβούνται καθόλου· το αντίθετο, με το σημείο του σταυρού και την πίστη του Χριστού τον παραθεωρούν σαν νεκρό.
Διότι, τον παλιό καιρό, πριν τη θεία έλευση του Σωτήρα στη γη, όλοι έκλαιγαν τους πεθαμένους σαν χαμένους για πάντα. Τώρα όμως, με την ανάσταση του σώματος του Χριστού, δεν προκαλεί πλέον φόβο ο θάνατος· όσοι πιστεύουν στο Χριστό, περιφρονούν το θάνατο σαν ένα τίποτε· προτιμούν μάλιστα να πεθάνουν παρά ν’ αρνηθούν την πίστη στον Κύριο. Διότι γνωρίζουν με βεβαιότητα ότι πεθαίνοντας δεν χάνονται, αλλά ζουν και διατηρούνται άφθαρτοι χάρη στην ανάσταση (του Χριστού).
Εκείνος πάλι ο διάβολος, που παλαιότερα επιτίθενταν πονηρά στους ανθρώπους με όπλο το θάνατο, τώρα που διαλύθηκαν τα σπλάγχνα του, στ’ αλήθεια νεκρώθηκε. Απόδειξη αυτού είναι ότι οι άνθρωποι, πριν πιστέψουν στο Χριστό, θεωρούν το θάνατο φοβερό και δειλιάζουν. Όταν όμως πιστέψουν σ’ Εκείνον και γίνουν μαθητές του, τόσο πολύ περιφρονούν το θάνατο ώστε πρόθυμα τρέχουν να τον γευθούν και να γίνουν μάρτυρες
της νίκης της αναστάσεως που ο Σωτήρας έφερε πάνω σ’ αυτόν.
Διότι, ακόμη και μικρά νήπια στην ηλικία, σπεύδουν να πεθάνουν· κατέρχονται στον αγώνα εναντίον του θανάτου όχι μόνον άνδρες αλλά και γυναίκες. Τόσο πολύ εξασθένησε ο θάνατος ώστε ακόμη και οι γυναίκες, που προηγουμένως τον φοβόταν, τώρα να τον κοροϊδεύουν ως νεκρό και παράλυτο.
Συνέβη όπως μ’ έναν τύραννο που τον πολέμησε και νίκησε ένας αληθινός βασιλιάς· τον έδεσε χειροπόδαρα και όλοι οι περαστικοί στο εξής τον εμπαίζουν χτυπώντας και διασύροντάς τον. Δεν φοβούνται πλέον την τρέλα και την αγριότητά του, χάρη στο βασιλιά νικητή.
Έτσι παρόμοια και ο Σωτήρας πάνω στο σταυρό νίκησε και ρεζίλεψε το θάνατο· του έδεσε τα χέρια και τα πόδια· γι’ αυτό, όλοι οι χριστιανοί περνούν και τον διασύρουν· οι μάρτυρες του Χριστού κοροϊδεύουν και περιπαίζουν το θάνατο·
Απευθύνουν σ’ αυτόν τα λόγια που εξαρχής γράφει η Αγία Γραφή: «Πού χάθηκε, θάνατε,η δύναμή σου; Πού βρίσκεται, άδη, το δηλητηριώδες κεντρί σου;».
Είναι, λοιπόν, αυτό μικρή απόδειξη της αδυναμίας του θανάτου;
Ή αποτελεί ελάχιστο τεκμήριο της νίκης που έκανε ο Σωτήρας εναντίον του το γεγονός ότι χριστιανοί νέοι και νέες περιφρονούν την επίγεια ζωή και αποφασίζουν να πεθάνουν (μαρτυρήσουν);
Βέβαια, ο άνθρωπος από φυσικού του δειλιάζει μπροστά στο θάνατο και τη διάλυση του σώματος· το πιο όμως αξιοθαύμαστο είναι το εξής: αυτός που εγκολπώνεται την πίστη στο σταυρό (του Κυρίου), περιφρονεί τα παρόντα και για χάρη του Χριστού δεν δειλιάζει μπροστά στο θάνατο.
Συμβαίνει όπως στη φύση της φωτιάς που έχει την ιδιότητα να καίει· θα έλεγε κανείς ότι υπάρχει κάτι που όχι μόνο δεν φοβάται το κάψιμό της, αλλά το αποδεικνύει και αδύναμο· τέτοιος είναι ο αμίαντος που έρχεται από την Ινδία. Αν, βέβαια, κάποιος δεν πιστεύει σ’ αυτό που λέμε και θέλει να δοκιμάσει, δεν έχει παρά να φορέσει αυτό που δεν καίει και να έλθει σε επαφή με τη φωτιά· τότε θα διαπιστώσει την αδυναμία της.
Ή, για παράδειγμα, αν κάποιος θέλει να δει δεμένο τύραννο, οπωσδήποτε πηγαίνει στη χώρα και το βασίλειο του νικητή και εκεί βλέπει αδύναμο αυτόν που προκαλούσε φόβο στους άλλους.
Έτσι, αν κάποιος είναι άπιστος, ακόμη και μετά τόσα πολλά· ύστερα από τόσους πολλούς μάρτυρες του Χριστού και μετά την καθημερινή χλευαστική στάση απέναντι στο θάνατο που δείχνουν οι σπουδαίοι χριστιανοί (μάρτυρες)· αν, παρ’ όλ’ αυτά, ακόμη αμφιβάλλει για την κατάργηση και το τέλος της εξουσίας του θανάτου, ασφαλώς καλά κάνει και απορεί για ένα τόσο μεγάλο γεγονός. Αλλά, ας μη φανεί αμετανόητα άπιστος και αδιάντροπος μπροστά σε τόσο ξεκάθαρα γεγονότα.
Όπως εκείνος που δοκιμάζει τον αμίαντο και διαπιστώνει την αντοχή του στη δύναμη της φωτιάς πάνω του· όπως, επίσης, εκείνος που θέλει να δει φυλακισμένο τον τύραννο και πάει στη χώρα του νικητή· έτσι ακριβώς και αυτός που δυσπιστεί στην ήττα του θανάτου, ας πιστέψει στο Χριστό και ας διδαχθεί τη διδασκαλία του.
Τότε θα δει την αδυναμία του θανάτου και τη νίκη που του κατάφερε (ο Χριστός). Διότι πολλοί, ενώ πρώτα απιστούσαν και χλεύαζαν, ύστερα πίστεψαν· και τόσο περιφρόνησαν το θάνατο ώστε αναδείχθηκαν και μάρτυρες του Χριστού.
 
Από την ιστοσελίδα: http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/paterikon/a8anasios_megas_logos_peri_enan8rwphsews.htm