Νηστεία ονομάζεται η εκούσια ή ακούσια αποχή από τροφή (ασιτία) προκειμένου να ετοιμαστούν οι πιστοί για τη συμμετοχή τους σε θρησκευτικές τελετές ή για να τιμήσουν ή για να εξιλεώσουν κάποιο θεό έπρεπε να απόσχουν γενικά ή μερικά από τροφές.
Σύμφωνα με τους ιερούς κανόνες του Κανονικού Δικαίου της Ορθόδοξης Εκκλησίας, νηστείες ονομάσθηκαν οι ημέρες κατά τις οποίες οι πιστοί οφείλουν να απέχουν από τις ηδονές του βίου και ορισμένων τροφών και ποτών.
Ημερολόγιο νηστείας Νοεμβρίου 2023. Ορθόδοξο Χριστιανικό Νηστειοδρόμιο
Πότε νηστεύουμε, λάδι, κρέας, ψάρι, κρασί, γαλακτοκομικά, αυγά
Συμβουλευτείτε το ημερολόγιο για τις τροφές που καταλύουμε ανά ημέρα τον Νοέμβριο.
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ– NOVEMBER2023
Ημ. Ημέρα Ημέρα Συναξάρι Τροφές Κρέας Λάδι Οίνος Ψάρι Γάλα
1 ΤΕ Τετάρτη Θαυματουργῶν Ἀναργύρων Κοσμᾶ καί Δαμιανοῦ, τῆς μητρός αὐτῶν Θεοδότης Λάδι & Οίνος
2 ΠΕ Πέμπτη Τῃ Πέμπτῃ της Ζ΄ Εβδομάδος
3 ΠΑ Παρασκευή Τῃ Παρασκευῃ της Ζ΄ Εβδομάδος Νηστεία
4 ΣΑ Σάββατο Τῳ Σάββατῳ της Ζ΄ Εβδομάδος
5 ΚΥ Κυριακή Ε΄ Λουκᾶ
6 ΔΕ Δευτέρα Παύλου, Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Ὁμολογητοῦ
7 ΤΡ Τρίτη Τῃ Τρίτῃ της Η΄ Εβδομάδος
8 ΤΕ Τετάρτη Σύναξις τῶν Ἀρχιστρατήγων Μιχαήλ καί Γαβριήλ καί τῶν λοιπῶν Ἀσωμάτων Δυνάμεων Λάδι & Οίνος
9 ΠΕ Πέμπτη Νεκταρίου, Ἐπισκόπου Πενταπόλεως τοῦ Θαυματουργοῦ
10 ΠΑ Παρασκευή Τῃ Παρασκευῃ της Η΄ Εβδομάδος Νηστεία
11 ΣΑ Σάββατο Τῳ Σάββατῳ της Η΄ Εβδομάδος
12 ΚΥ Κυριακή Η΄ Λουκᾶ
13 ΔΕ Δευτέρα Ἰωάννης Χρυσόστομος, Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
14 ΤΡ Τρίτη Φίλιππος ὁ Ἀπόστολος
15 ΤΕ Τετάρτη Τῃ Τετάρτῃ της Θ΄ Εβδομάδος Νηστεία
16 ΠΕ Πέμπτη Ἀπόστολος καὶ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος Ψάρι
17 ΠΑ Παρασκευή Τῃ Παρασκευῃ της Θ΄ Εβδομάδος Νηστεία
18 ΣΑ Σάββατο Τῳ Σάββατῳ της Θ΄ Εβδομάδος Ψάρι
19 ΚΥ Κυριακή Θ΄ Λουκᾶ Ψάρι
20 ΔΕ Δευτέρα Τῃ Δευτέρᾳ της Ι΄ Εβδομάδος Ψάρι
21 ΤΡ Τρίτη Ἡ ἐν τῳ Ναῳ Είσοδος τῆς Υπεραγίας Θεοτόκου Ψάρι
22 ΤΕ Τετάρτη Τῃ Τετάρτῃ της Ι΄ Εβδομάδος Νηστεία
23 ΠΕ Πέμπτη Τῃ Πέμπτῃ της Ι΄ Εβδομάδος Ψάρι
24 ΠΑ Παρασκευή Τῃ Παρασκευῃ της Ι΄ Εβδομάδος Νηστεία
25 ΣΑ Σάββατο Αἰκατερίνη Μεγαλομάρτυς Ψάρι
26 ΚΥ Κυριακή ΙΓ΄ Λουκᾶ Ψάρι
27 ΔΕ Δευτέρα Τῃ Δευτέρᾳ της ΙΑ΄ Εβδομάδος Ψάρι
28 ΤΡ Τρίτη Τῃ Τρίτῃ της ΙΑ΄ Εβδομάδος Ψάρι
29 ΤΕ Τετάρτη Τῃ Τετάρτῃ της ΙΑ΄ Εβδομάδος Νηστεία
30 ΠΕ Πέμπτη Ἀνδρέας ὁ Πρωτόκλητος Ἀπόστολος Ψάρι
Νηστεία και Κατάλυση νηστείας. Αποχή βρώσης. Νηστίσιμα εδέσματα
Νηστεία και Κατάλυση νηστείας
Εκκλησιαστικά, νηστεία εννοείται η λήψη ξηράς τροφής, άνευ ελαίου, οίνου ή άλλης λιπαρής ουσίας και μόνο μια φορά την ημέρα, κατά την ενάτη ώρα.
Στο Βυζαντινό ωρολόγιο, η ενάτη ώρα αντιστοιχεί περίπου με τις 3 μετά το μεσημέρι.
Αν κάποιος φάει έστω και λίγο ψωμί πάνω από μια φορά την ημέρα, τότε αυτό λέγεται λύση της νηστείας.
Αν κάποιος φάει μια λιπαρή τροφή ή πιει ένα οινοπνευματώδες ποτό, τότε αυτό λέγεται κατάλυση της νηστείας.
Αποχή βρώσης κατά τη νηστεία
Κατά τις ημέρες των νηστειών επιβάλλεται στους Χριστιανούς η αποχή της βρώσης:
Κρέατος
Αυγών
Ζωικών προϊόντων
Γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων
Ιχθύων (εξαιρούνται τα μαλάκια και τα όστρακα, όπως επίσης και τα παρασκευάσματα από τα αυγά των ψαριών όπως ταραμάς, αυγοτάραχο και χαβιάρι)
Ελαίου (εξαιρούνται οι καρποί της ελιάς)
Οίνου και των διαφόρων οινοπνευματωδών ποτών.
Όταν κάποιος δεν τρώει όλα τα παραπάνω τότε κάνει νηστεία οίνου και ελαίου ή αλλιώς πλήρη ή γενική νηστεία.
Νηστίσιμα εδέσματα
Σε αντιδιαστολή με τα αρτύσιμα εδέσματα, οι τροφές, που επιτρέπονται κατά τη (γενική) νηστεία συνοπτικά είναι:
Λαχανικά, Χόρτα,Φρούτα και Χυμοί Φρούτων.
Αφεψήματα (Καφές, Τσάι, Χαμομήλι, Φασκόμηλο κ.α)
Προϊόντα, που βασίζονται στα δημητριακά, όπως τα σιτηρά όπως Αρτοσκευάσματα (Ψωμί, Φρυγανιές), Ζυμαρικά, Βραστό σιτάρι (κόλλυβα), Σησαμέλαιο, Ταχίνι, κ.α.
Όσπρια χωρίς λάδι.
Ξηροί Καρποί
Τα επιτρεπόμενα κατά τις νηστείες (νηστίσιμα) εδέσματα ονομάζονται και «σαρακοστιανά».
Διαβάθμιση νηστείας. Κατάλυση οίνου, ελαίου, τυρί και αυγά
Ανάλογα με την ποικιλία των τροφών, που επιτρέπονται να καταναλωθούν κατά την διάρκεια μιας ημέρας, η νηστείας κατατάσσεται σε τέσσερα επίπεδα.
Τα τρία πρώτα επίπεδα είναι μερική νηστεία, ενώ το τελευταίο επίπεδο αντιστοιχεί στην μη νηστεία:
Κατάλυση οίνου και ελαίου
Εκτός από ξηρά τροφή, επιτρέπεται και η λήψη τροφών, που περιέχουν λάδι ή άλλες φυτικές λιπαρές ουσίες καθώς και τα οινοπνευματώδη ποτά.
Ισοδυναμεί με νηστεία ιχθύος.
Κατάλυση ιχθύος
Επιτρέπεται η λήψη τροφών, που περιέχουν όλα τα προηγούμενα και επιπλέον ψάρια, αλλά όχι κρέας.
Ισοδυναμεί με νηστεία τυρού και ωών.
Κατάλυση τυρού και ωών
Επιτρέπεται η λήψη τροφών, που περιέχουν όλα τα προηγούμενα και επιπλέον αυγά ή γαλακτοκομικά προϊόντα.
Ισοδυναμεί με νηστεία κρέατος.
Κατάλυση εις πάντα
Επιτρέπεται κάθε είδους τροφή, ακόμη και το κρέας.
Η νηστεία της Τετάρτης και Παρασκευής εκάστης εβδομάδας
Η νηστεία της Τετάρτης και της Παρασκευής εκάστης εβδομάδας, επειδή την ημέρα Τετάρτη ξεκίνησε η δίκη του Χριστού και την ημέρα Παρασκευή σταυρώθηκε.
Εξαιρέσεις – Κατάλυση εις πάντα τις Τετάρτες και τις Παρασκευές επιτρέπεται μόνο στις εξής περιπτώσεις:
Από 25 Δεκεμβρίου μέχρι και τις 4 Ιανουαρίου (Από τα Χριστούγεννα μέχρι και την προπαραμονή των Φώτων).
Από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου έως την Κυριακή του Ασώτου.
Την Τετάρτη και την Παρασκευή της Διακαινήσιμου εβδομάδας (Εβδομάδα του Πάσχα)
Την Τετάρτη και την Παρασκευή της εβδομάδας του Αγίου Πνεύματος.
Την Τετάρτη και την Παρασκευή της εβδομάδας της Τυροφάγου, επιτρέπεται η κατάλυση τυρού και ωών.
Τετάρτες ή Παρασκευές, όταν συμπέσουν με Δεσποτική εορτή, ή Θεομητορική εορτή, ή εορτή κάποιου Αγίου, που θεωρείται από την Εκκλησία αργία, τότε αυτές «καταλύονται» (δεν τηρούνται) γενικώς ή μερικώς ανάλογα με την περίπτωση.
Νοέ 29, 2023Εκκλησία Online
Ζωντανά-Πάτρα: Πολυαρχιερατικός Εσπερινός εορτής του Πολιούχου Αγίου Ανδρέα