Η γιορτή του Αγίου Δημητρίου, που τιμάται κάθε χρόνο στις 26 Οκτωβρίου, είναι μία από τις πιο σημαντικές εορτές της Ορθοδοξίας και ιδιαίτερα αγαπητή στον ελληνικό λαό. Ο Άγιος Δημήτριος, γνωστός και ως Μυροβλύτης, θεωρείται προστάτης της Θεσσαλονίκης, της οποίας υπήρξε πολιούχος και προστάτης από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η μνήμη του συνδέεται όχι μόνο με τη θρησκευτική παράδοση, αλλά και με πλούσια λαϊκά έθιμα που διατηρούνται μέχρι σήμερα σε όλη την Ελλάδα.
Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε και μαρτύρησε στη Θεσσαλονίκη στις αρχές του 4ου αιώνα, επί αυτοκράτορα Γαλερίου. Ήταν στρατιωτικός, αλλά και βαθιά πιστός Χριστιανός. Η πίστη του και η άρνησή του να αποκηρύξει τον Χριστό οδήγησαν στο μαρτύριό του. Μετά τον θάνατό του, σύμφωνα με την παράδοση, το σώμα του ανέβλυζε μύρο, γι’ αυτό και ονομάστηκε Μυροβλύτης.
Την παραμονή και την ημέρα της εορτής του, στις 26 Οκτωβρίου, τελούνται:
Μεγάλες πανηγυρικές λειτουργίες σε ναούς αφιερωμένους στον Άγιο.
Αρτοκλασίες και λιτανείες, όπου η εικόνα του Αγίου και τα ιερά του λείψανα περιφέρονται στους δρόμους, κυρίως στη Θεσσαλονίκη.
Οι πιστοί ανάβουν κεριά και προσφέρουν τάματα ζητώντας προστασία και υγεία.
Στη Θεσσαλονίκη, οι εορτασμοί κορυφώνονται στον περίλαμπρο ναό του Αγίου Δημητρίου, όπου φυλάσσονται τα λείψανά του. Η πόλη γεμίζει από κόσμο και ατμόσφαιρα κατάνυξης, ενώ η γιορτή συνδυάζεται και με την εθνική επέτειο του ΟΧΙ (28 Οκτωβρίου), κάνοντας αυτή την περίοδο ιδιαίτερα σημαντική για τους Θεσσαλονικείς.
Λαϊκά Έθιμα και Παραδόσεις
Η γιορτή του Αγίου Δημητρίου σηματοδοτεί, παραδοσιακά, το πέρασμα από το φθινόπωρο στον χειμώνα. Γι’ αυτό και πολλοί λαοί τον θεωρούσαν «κλειδοκράτορα» των εποχών, όπως ο Άγιος Γεώργιος ανοίγει την άνοιξη, έτσι ο Δημήτριος «κλείνει» το καλοκαίρι.
Μερικά χαρακτηριστικά έθιμα που συναντώνται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας είναι:
Το “άνοιγμα του κρασιού”: Σε πολλά χωριά, ανοίγουν τα βαρέλια με το νέο κρασί για πρώτη φορά στις 26 Οκτωβρίου, λέγοντας «του Αγίου Δημητριού, ανοίγει το κρασί το καινούριο».
Το σφάξιμο του “κουρμπανιού”: Σε ορισμένες περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης, οι κάτοικοι θυσιάζουν ένα ζώο (συνήθως πρόβατο ή μοσχάρι), το μαγειρεύουν και το μοιράζονται στην κοινότητα, ως τάμα στον Άγιο.
Τα “Δημήτρια”: Στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις, τελούνται πολιτιστικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις με το όνομα «Δημήτρια», που περιλαμβάνουν συναυλίες, θεατρικά, παραδοσιακούς χορούς και εκθέσεις.
Τα βοσκοτόπια και τα κοπάδια: Ο Άγιος Δημήτριος θεωρείται και προστάτης των γεωργών και των κτηνοτρόφων. Έτσι, μετά τη γιορτή του, τα κοπάδια κατεβαίνουν από τα βουνά στα χειμαδιά — μια πράξη που συνοδεύεται από γιορτή και φαγοπότι.
Οι ονομαστικές εορτές: Χιλιάδες Έλληνες που φέρουν το όνομα Δημήτρης, Δήμητρα, Μήτσος, Μίμης, Δήμη, γιορτάζουν εκείνη την ημέρα, δίνοντας αφορμή για οικογενειακές και φιλικές συγκεντρώσεις.
✨ Συμβολισμός της Εορτής
Η μνήμη του Αγίου Δημητρίου δεν είναι απλώς θρησκευτική, αλλά έχει και βαθύ συμβολικό χαρακτήρα. Ο Άγιος αντιπροσωπεύει τη θυσία για την πίστη, την ανδρεία, αλλά και τη στοργή προς την πατρίδα. Δεν είναι τυχαίο ότι η εορτή του συνδέεται με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το 1912, γεγονός που ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την ταύτισή του με την πόλη.
Οκτ 5, 2025Εκκλησία Online
ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Β ΛΟΥΚΑ LIVE ΤΩΡΑ: ΟΡΘΡΟΣ ΑΓΙΑΣ ΧΑΡΙΤΙΝΗΣ 5 Οκτωβρίου 2025 Ζωντανά – ΧΡΥΣΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ