Κάθε χρόνο στις 26 Οκτωβρίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτη, ενός από τους πιο αγαπημένους αγίους της Χριστιανοσύνης και πολιούχου της Θεσσαλονίκης. Η εορτή του αποτελεί μια από τις σημαντικότερες ημερομηνίες του ορθόδοξου εορτολογίου, συνδυάζοντας τη θρησκευτική κατάνυξη με βαθιές λαϊκές παραδόσεις που κρατούν ζωντανό το πνεύμα της πίστης και της ελληνικότητας.
Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ., σε μια εποχή κατά την οποία ο Χριστιανισμός διωκόταν σκληρά από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ήταν αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού και ξεχώριζε για το θάρρος, τη μόρφωση και την ευσέβειά του. Παρά τη θέση του, ο Δημήτριος δεν έκρυψε ποτέ την πίστη του στον Χριστό. Όταν οι αρχές πληροφορήθηκαν τη δράση του, συνελήφθη και φυλακίστηκε. Από το κελί του ενθάρρυνε τους πιστούς να μην απαρνηθούν τον Χριστό, και τελικά μαρτύρησε με καρφί στην πλευρά, γύρω στο 303 μ.Χ.
Σύμφωνα με την παράδοση, από το σώμα του Αγίου άρχισε να αναβλύζει μύρο, γι’ αυτό και ονομάστηκε Μυροβλύτης. Το μύρο αυτό θεωρήθηκε θαυματουργό και συμβολίζει τη χάρη και την ευλογία που σκορπίζει στους πιστούς. Από τότε, ο Άγιος Δημήτριος έγινε προστάτης της Θεσσαλονίκης και σύμβολο πίστης, ανδρείας και προστασίας απέναντι σε κάθε απειλή.
Η Θρησκευτική Εορτή και οι Λειτουργίες
Η Θεσσαλονίκη τιμά τον πολιούχο της με μεγαλοπρέπεια. Από τις 25 Οκτωβρίου ξεκινούν οι πανηγυρικές εκδηλώσεις, με μέγας εσπερινός, δοξολογίες, λιτανείες της εικόνας και των λειψάνων του Αγίου στους δρόμους της πόλης, και πλήθος πιστών να κατακλύζει τον ναό του Αγίου Δημητρίου. Ο ναός, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του χριστιανικού κόσμου, αποτελεί σημείο αναφοράς όχι μόνο για τους Θεσσαλονικείς αλλά και για προσκυνητές από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η 26η Οκτωβρίου είναι ημέρα αργίας για τη Θεσσαλονίκη, καθώς εκτός από τη θρησκευτική της σημασία, έχει και εθνικό χαρακτήρα: λίγες ημέρες μετά, στις 28 Οκτωβρίου, εορτάζεται το «Όχι» του 1940, ενώ η ίδια ημέρα του Αγίου Δημητρίου συνδέεται με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον τουρκικό ζυγό το 1912. Έτσι, η εορτή έχει και έναν έντονο πατριωτικό χαρακτήρα.
Τα Έθιμα και οι Παραδόσεις του Αγίου Δημητρίου
Η γιορτή του Αγίου Δημητρίου σηματοδοτεί για τον λαό το πέρασμα από το φθινόπωρο στον χειμώνα. Στην ελληνική παράδοση, ο Άγιος Δημήτριος θεωρείται ο «κλειδοκράτορας» του χειμώνα. Όπως ο Άγιος Γεώργιος ανοίγει την άνοιξη, έτσι ο Δημήτριος «κλειδώνει» το καλοκαίρι και φέρνει τα πρώτα κρύα.
Σε πολλές περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης, υπάρχει το έθιμο του κουρμπανιού: οι κάτοικοι σφάζουν ένα ζώο, συνήθως πρόβατο ή μοσχάρι, το μαγειρεύουν και το μοιράζονται μεταξύ τους ως ευλογία και ευχαριστία στον Άγιο. Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, την ημέρα αυτή ανοίγουν τα βαρέλια με το νέο κρασί, λέγοντας: «Του Αγίου Δημητριού, ανοίγει το κρασί το καινούριο». Το άνοιγμα του κρασιού συμβολίζει τη χαρά και την έναρξη της νέας αγροτικής περιόδου.
Επίσης, σε χωριά της Ηπείρου και της Θεσσαλίας, η γιορτή του Αγίου Δημητρίου συνδέεται με τη μετακίνηση των κοπαδιών από τα βουνά στα χειμαδιά, μια παράδοση που διατηρείται από την εποχή των νομάδων κτηνοτρόφων. Ο Άγιος θεωρείται και προστάτης των αγροτών και των βοσκών, γι’ αυτό και πολλοί τον επικαλούνται για να έχουν γόνιμη χρονιά.
Οκτ 5, 2025Εκκλησία Online
Πανήγυρις του Οσίου Διονυσίου του Ρήτορος στο Άδενδρο Θεσσαλονίκης (ΦΩΤΟ)
