Tην Κυριακή 5 Μαΐου 2024 την νύχτα, κατά την αναστάσιμη Θεία Λειτουργία, η οποία συνεχίζεται και γίνεται αφού πρώτα ακουστεί το Χριστός Ανέστη, εκεί θα διαβαστεί η ευαγγελική περικοπή από το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο (Ιωαν. α’ 1-17).
Ο Άγιος Ιωάννης και Ευαγγελιστής, αρχίζει πρώτα με ένα προοίμιο όπου μας αποδεικνύει ότι ο Χριστός προϋπήρχε προ της Δημιουργίας του κόσμου και ότι ήταν Θεός. Συγχρόνως, τονίζει ότι οι Μαθητές Του Τον είδαν με τα μάτια τους, Τον άκουσαν με τα αυτιά τους και Τον ψηλάφισαν με τα χέρια τους και έτσι μας δείχνει πως ο Κύριός μας ήταν και πραγματικός άνθρωπος, αντίθετα με τις αιρετικές δοκισιστικές και μονοφυσιτικές απόψεις που είχαν αρχίσει να δημιουργούνται. Σ’ αυτούς τους πρώτους δεκαεπτά στίχους συμπυκνώνεται όλη η μεγάλη θεολογική θεώρηση για το Δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, δηλαδή τον Ιησού Χριστό από την Ναζαρέτ.
Αυτό το ευαγγελικό ανάγνωσμα είναι τόσο σπουδαίο σε νοήματα, που θα ήθελα εδώ να προσπαθήσω να κάνω μόνο δύο σχόλια.
Όπως ξέρουμε, το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο είναι το τέταρτο κατά σειρά βιβλίο της Καινής Διαθήκης. Ο συγγραφέας του ήταν στο επάγγελμά του ένας τελείως αγράμματος ψαράς. Όμως με την επιφοίτηση και την χάρη του Αγίου Πνεύματος, μετά την Πεντηκοστή, μπόρεσε να συγγράψει, σε μεγάλη ηλικία, ένα τόσο θεολογικό ευαγγέλιο. Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι, όπως λένε οι μελετητές, το κείμενο αυτό είναι το πιο φτωχό από πλευράς λεξιλογίου ανάμεσα στα υπόλοιπα κείμενα της Καινής Διαθήκης, αλλά όμως περιέχει τα βαθύτερα νοήματα.
Ένας καθηγητής της Θεολογικής σχολής, ο πατήρ Ιωάννης Σκιαδαρέσης, μας είπε, όταν κάναμε κάποια ανάλυση αυτού του προοιμίου, ότι οι τρεις επαναλήψεις που υπάρχουν στο προοίμιο, ξετυλίγονται και προχωρούν σαν ένα σπιράλ. Πραγματικά έτσι γίνεται, επειδή πηγαινοέρχεται η σκέψη του ευαγγελιστή και προχωράει σε κάτι διαφορετικό, σε ένα άλλο πεδίο, ενώ συνεχίζεται η διήγηση και σε προηγούμενα θέματα, χωρίς να βάζει έστω μία τελεία στο τέλος της πρότασής του. Το σημαντικό είναι πως αυτοί οι πρώτοι στίχοι, 17 τον αριθμό, έχουν σκοπό και πετυχαίνουν να μας αποδείξουν πως ο Λόγος είναι ο Χριστός που σαρκώθηκε και έγινε Θεός και άνθρωπος.
Ένα ακόμη σημείο που θα ήθελα να αναφέρω είναι ότι οι πολλές επαναλήψεις που υπάρχουν σε όλο κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, έχουν ως αποτέλεσμα να μας συγκινούν και να μας ενθουσιάζουν. Αν επιτρέπεται ο παραλληλισμός, μας θυμίζουν, πιστεύω, εκείνες τις όμορφες διηγήσεις και επαναλήψεις από τα ελληνικά λαϊκά παραμύθια. Βέβαια, δεν μπορούμε να συγκρίνουμε τα νοήματα που μας μεταδίδει αυτό το καταπληκτικό ευαγγέλιο με εκείνα που παράγουν τα παραμύθια. Τα πρώτα είναι σαφώς ανώτερα. Μου κάνει, όμως, εντύπωση πώς και τα δύο ελκύουν και συγκινούν την ψυχή.
Τελειώνοντας θα ήθελα να επισημάνω πως όσοι ξέρουν καλά την αρχαία ελληνιστική γλώσσα, μπορούν να απολαμβάνουν αυτό το σπουδαίο προοίμιο του κατά Ιωάννην ευαγγελίου. Επειδή είναι πρώτα ένα βαθειά θεολογικό και συνάμα ένα φιλοσοφικό κείμενο που μας αναγκάζει να υποκλιθούμε στην σπουδαία έμπνευση του Αγίου συγγραφέα.