Αγίου Νικολάου Επισκόπου Αχρίδος

Αδερφοί μου, ο Θεός μας είναι Θεός των ελεύθερων ανθρώπων και όχι των δούλων. Ο Χριστός κατέβηκε στην γη όχι για να στρατολογήσει με την βία τους ανθρώπους, αλλά για να συγκεντρώσει εθελοντές στην στρατιά Του.

Όποιος ήθελε, ήθελε. Όποιος δεν ήθελε, δεν ήταν υποχρεωμένος. Μόνο που εκείνος που δεν θέλει να γίνει εθελοντής του Χριστού, γίνεται νεοσύλλεκτος του σατανά, είτε το θέλει, είτε δεν το θέλει, επειδή ο Χριστός είπε: Όποιος δεν είναι μαζί μου, είναι εναντίον μου. Αρχηγός όλων εκείνων, που είναι εναντίον του Χριστού, είναι εκείνος ο σκοτεινός στρατηγός του Άδη, ο σατανάς.

Ο λαός μας εθελοντικά ακολούθησε τον Χριστό, με ελεύθερη βούληση και όχι με την βία, επειδή δεν βαπτίστηκε μια μέρα με την εντολή ή με τον νόμο κάποιου αλλά σιγά – σιγά βαπτιζόταν επί αιώνες. Ο σερβικός λαός πολέμησε για την ελευθερία και για τον τίμιο Σταυρό. Από παλιά το σύνθημα του λαού μας ήταν: Πίστη και ελευθερία. Όταν λοιπόν λέμε πως πολεμήσαμε για την πίστη, σημαίνει πως πολεμήσαμε για την πίστη του Χριστού, για την ορθόδοξη πίστη. Όταν λέμε πως πολεμήσαμε για την ελευθερία, σημαίνει πως θελήσαμε την ελευθερία σύμφωνα με τα λόγια του αποστόλου Παύλου: Έχει καταβληθεί το αντίτιμο για την απελευθέρωσή σας. Είστε αγορασμένοι από τον Χριστό με τίμημα μεγάλο. Γι᾽ αυτό μην υποδουλώνεστε στους ανθρώπους (Α´ Κορ. ζ´ 23).

Σύμφωνα με την παράδοσή μας καλό είναι πάντα να σεβόμαστε την πίστη του λαού μας. Όταν αγωνιζόμασταν για τον Σταυρό και περιμέναμε την ελευθερία από τον Θεό, σαν δώρο για τον αγώνα μας, ήρθε η ανάσταση. Ο δύσκολος αγώνας μας για τον σταυρό στον καιρό της δουλείας έλαμπε σαν ήλιος και όταν ήρθε η ελευθερία, μας χάρισε την ζεστασιά που εκπέμπουν οι ακτίνες του ηλίου. Τότε καταλάβαμε πως ο Θεός μας ελέησε και ο Σταυρός του Χριστού νίκησε τους εχθρούς μας. Η ελευθερία ήρθε, σαν δώρο Θεού. Και αν πάλι το ποτήρι αναποδογυρίσει και ο Σταυρός σκοτεινιάσει, αν πάλι χαθεί η ελευθερία, τότε θα καταλάβουμε πως ο Θεός μας τιμωρεί για τις αμαρτίες μας, αφήνοντας τους ξένους τυράννους να μας κυβερνούν. Λίγοι λαοί στον κόσμο είναι πιστοί όσο ο λαός μας. Λίγοι λαοί στον κόσμο, όπως ο λαός μας, ερμηνεύουν τόσο απλά το καλό και το κακό που τους συμβαίνει και έχουν ένα θετικό και ξεκάθαρο σύνθημα στους αγώνες τους: Για τον Σταυρό και για την χρυσή Ελευθερία.

Αυτό το σύνθημα αποτέλεσε πάντα το μέτρο, με το οποίο κρίθηκαν όλα τα γεγονότα της ιστορίας του λαού μας. Σύμφωνα με αυτό το μέτρο μπορούν να εξηγηθούν και όσα μας συνέβησαν κατά τον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο: καταστραφήκαμε, επειδή εγκαταλείψαμε τον Σταυρό, διαχωρίσαμε την ελευθερία από τον Χριστό. Και έτσι σαν το κρέας που, όταν του βγάλουμε το αλάτι, χαλάει, καταστραφήκαμε. Αυτό που σας λέω, οι άθεοι δεν το καταλαβαίνουν. Σ᾽ αυτούς μάταια μιλάει κανείς, γιατί, είτε μιλάει κανείς σ᾽ αυτούς είτε παίζει μουσική στα βότσαλα της θάλασσας, το ίδιο είναι. Εσείς όμως, θα καταλάβετε τα λόγια μου. Εσείς, που γνωρίζετε για τον Θεό και για την ψυχή, εσείς που γνωρίζετε το θέλημα του Θεού από την Αγία Γραφή. Η πορεία του λαού μας είναι γνωστή από την ιστορία μας. Ξεχάσαμε τον Σταυρό και μολύναμε την ελευθερία μας, καταλήξαμε στο μαστίγιο των αθέων.

Αναστενάζαμε για ελευθερία, όπως οι μελλοθάνατοι. Παλέψαμε για την ελευθερία με το σπαθί. Πάνω στους τάφους των αδερφών μας προσευχηθήκαμε με δάκρυα για αυτήν. Δυστυχώς, όταν ήρθε η ελευθερία, δεν την προσέξαμε ούτε μία ημέρα σαν κάτι ιερό. Από το ξημέρωμα της πρώτης ελεύθερης μέρας αρχίσαμε να παίζουμε μαζί της. Ο ουρανός είκοσι χρόνια έβλεπε από ψηλά τον περιπαικτικό μας χορό με την ελευθερία. Ο θυμός του Κυρίου μαζεύτηκε από πάνω μας, όπως το καλοκαίρι μαζεύονται τα σύννεφα με το χαλάζι. Εκατομμύρια νέοι που θυσίασαν την ζωή τους για την ελευθερία μας έβλεπαν από τον ουρανό και φώναζαν προσευχόμενοι στον Άγιο Σάββα: Πατέρα μας, Άγιε Σάββα, γίνε σαν τον προφήτη Ηλία και ζήτα από τον Χριστό να σου επιτρέψει να χτυπήσεις με κεραυνούς αυτή την ποταπή γενιά.

Ελευθερία σημαίνει απελευθέρωση από κακούς ανθρώπους και υπηρεσία στον πράο Θεό. Το πρώτο μέρος αυτής της πρότασης το καταλαβαίνουμε, το δεύτερο όμως όχι. Καταλαβαίνουμε πως ελευθερία σημαίνει απελευθέρωση από κακούς ανθρώπους αλλά δεν καταλαβαίνουμε πως η ελευθερία είναι και υπηρεσία στον Μακρόθυμο Θεό. Εξ αιτίας αυτού και εξ αιτίας της ανυπακοής μας στην εκκλησία χάσαμε πάλι την ελευθερία μας και αυτό συνέβη, γιατί δεν θελήσαμε να υπηρετήσουμε τον Θεό. Δεν θελήσαμε να υπηρετήσουμε τον Θεό, αντίθετα θελήσαμε να υπηρετήσουμε τα σωματικά μας πάθη. Είχαμε έτσι την ελευθερία του σώματος αλλά την δουλεία του πνεύματος. Αυτό ήταν σε αντίθεση με αυτό που μας συνέβαινε τον καιρό της σκλαβιάς μας, γιατί τότε είχαμε το πνεύμα μας ελεύθερο αλλά το σώμα μας σκλαβωμένο στις αλυσίδες. Τον καιρό της ελευθερίας φροντίσαμε μόνο το σώμα και πικράναμε την ψυχή μας. Υπηρετήσαμε μόνο τον εαυτό μας, και όχι τον Θεό. Αυτή η ελευθερία δεν ήταν ελευθερία που θα απολαμβάνουν τα παιδιά του Θεού, όπως το γράφει ο απόστολος Παύλος (Ρωμ. η´ 21), αλλά ελευθερία που έχει ένα φυλακισμένο περιστέρι.

Σύμφωνα πάλι και με τα λόγια του αποστόλου Πέτρου, όχι εκείνου του Πέτρου, τον οποίο δοξάζουν οι πάπες της Ρώμης σαν προπάππο τους, αλλά σύμφωνα με τα λόγια εκείνου του υπέροχου Πέτρου, του αδερφού του Ανδρέα, ο οποίος μας προειδοποιεί: Καθώς είστε ελεύθεροι, μη χρησιμοποιείτε την ελευθερία σαν πρόσχημα για να σκεπάζετε την κακία, αλλά να ζείτε σαν δούλοι του Θεού (Α´ Πετρ. β´ 16). Κύριε, Ιησού, Χριστέ, Μακρόθυμε, αμαρτήσαμε. Πεθάναμε για τον Σταυρό και στην συνέχεια καταπατήσαμε τον Σταυρό. Υποφέραμε για την ελευθερία και στην συνέχεια απαξιώσαμε την ελευθερία. Ελέησέ μας, λόγω της ομολογίας μας και της μετανοίας μας. Αν υπάρχει κάτι καλό σε μας, στους αμαρτωλούς Σέρβους, είναι πως για κάθε μας δυσκολία δεν κατηγορούμε τους άλλους αλλά τον εαυτό μας. Αυτό δεν το κάνουν οι άθεοι και οι αιρετικοί. Αυτό το κάνουν μόνο οι αληθινοί ορθόδοξοι χριστιανοί. Γι᾽ αυτό τον λόγο και μόνο, για αυτό τον λόγο, ελέησέ μας και σώσε μας, Κύριε. Αμήν.

Πηγή: Αγίου Νικολάου Επισκόπου Αχρίδος, Μέσα από το παράθυρο της φυλακής: Μηνύματα στον λαό, εκδ. «Ορθόδοξος Κυψέλη», Θεσσαλονίκη: 2012, σ. 245-261.- Στοιχειοθεσία «Χριστιανικής βιβλιογραφίας»

ΠΗΓΗ