Ἐν δάκρυσι πρὶν καὶ πόνοις σπείρας κάτω,
Ἱλαρίων θέριζε νῦν χαίρων ἄνω.
Ὕστατα Ἱλαρίων κοιμήσατο εἰκάδι πρώτῃ.
Ὁ Ὅσιος Ἰλαρίων ὁ Μέγας γεννήθηκε τὸ 333 μ.Χ., στὰ χρόνια τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου. Ἡ κωμόπολη στὴν ὁποία ἀνατράφηκε ὀνομαζόταν Θαβαθά, πέντε μίλια μακριὰ ἀπὸ τὴ Γάζα. Οἱ γονεῖς του ἦταν πλούσιοι εἰδωλολάτρες. Στὴν ἐπιθυμία τους νὰ σπουδάσουν ὅσο γίνεται καλύτερα τὸ γιό τους, ἔστειλαν αὐτὸν στὴν Ἀλεξάνδρεια.
Ἐκεῖ, ὁ Ἰλαρίων γνώρισε τὴ χριστιανικὴ πίστη, τὴν ἀγάπησε καὶ βαπτίσθηκε χριστιανός. Ἔγινε μιμητὴς τοῦ Μέγα Ἀντωνίου καὶ ἔμεινε ἀρκετὸ καιρὸ κοντά του. Ὅταν πέθαναν οἱ γονεῖς του, γύρισε στὴν πατρίδα του, διαμοίρασε στοὺς φτωχοὺς ὅλη του τὴν κληρονομιὰ καὶ πῆγε στὴν ἔρημο. Ἐκεῖ κάποτε συνάντησε ληστές, μὲ τοὺς ὁποίους εἶχε τὸν ἕξης διδακτικὸ διάλογο: «Ἐὰν σὲ συναντοῦσαν κλέφτες, τὸν ρώτησαν, τί θὰ ἔκανες;» Ἐκεῖνος ἀπάντησε: «Τί ἔχει νὰ φοβηθεῖ ὁ γυμνός;». Ἔπειτα τοῦ εἶπαν: «Ἀλλὰ ἂν σὲ σκότωναν;». Ὁ Ἰλαρίων ἀπάντησε: «Τόσο τὸ καλύτερο. ὁ σωματικὸς θάνατος κλείνει τὴ νύκτα τῆς παρούσας ζωῆς καὶ εἰσάγει στὴν ἀνατολὴ τῆς μέλλουσας ζωῆς». Οἱ ἀπαντήσεις του Ἰλαρίωνα εἶχαν σὰν ἀποτέλεσμα τὴ μετάνοια τῶν ληστῶν. Ὁ Ἰλαρίων, ἔλαβε ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ τὸ χάρισμα νὰ κάνει θαύματα.
Ἀφοῦ περιόδευσε σὲ πολλοὺς τόπους καὶ χῶρες, παρέδωσε στὸ Θεὸ τὴν ψυχή του, ὀγδόντα χρονῶν.Ο Ὅσιος Ἰλαρίων ὁ Μέγας ἔζησε τὰ τελευταῖα πέντε χρόνια τῆς ζωῆς του στὴν Ἐπισκοπὴ τῆς Πάφου.
Τὸ λείψανο τοῦ Ὁσίου δὲν ἔμεινε γιὰ καιρὸ στὴν Κύπρο. Οἱ χριστιανοὶ τῆς Παλαιστίνης, σὰν ἔμαθαν τὸν θάνατο τοῦ ὁσίου, ἔστειλαν ἐδῶ τὸν μαθητή του Ἡσύχιο, ὁ ὁποῖος μὲ τρόπο ἀνέσκαψε τὸν τάφο. Χωρὶς νὰ τὸν ἀντιληφθεῖ κανένας πῆρε τὰ ἱερὰ λείψανα καὶ τὰ μετέφερε στὴν Παλαιστίνη. Ἐκεῖ οἱ χριστιανοὶ τὰ ἐναπέθεσαν μὲ ξεχωριστὲς τιμὲς στὴ Μονή του Μαϊουμά.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἐγκρατείας τὴ αἴγλη λαμπρυνθεῖς τὴν διάνοιαν, ἤστραψας θαυμάτων ἀκτῖνας Ἰλαρίων Πατὴρ ἠμῶν, καὶ γεγονὸς φωστὴρ περιφανής, καὶ στῦλος εὐσέβειας θεαυγῆς, καταυγάζων τὴ ἐνθέω σου βιοτῆ, τοὺς πίστει προσιόντας σοί. Δόξα τῷ δεδωκότι σοὶ ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σου, πάσιν ἰάματα.

Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ὡς φωστῆρα ἄδυτον, τοῦ νοητοῦ σε Ἡλίου, συvελθόvτες σήμεροv, ἀνευφημοῦμεν ἐν ὕμvοις. Ἔλαμψας τοῖς ἐν τῷ σκότει τῆς ἀγνωσίας, ἅπαντας ἀναβιβάζων πρὸς θεῖοv ὕψος, Ἱλαρίων τοὺς βοώντας. Χαίροις ὢ Πάτερ, τῶν Ἀσκητῶv ἡ κρηπίς.

ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
21 Ὁκτωβρίου 2025 ἑορτάζουν:
Ὅσιος Ἰλαρίων ὁ Μέγας
Ὅσιος Φιλόθεος ὁ Ἁγιορείτης
Ἁγία Θεοδότη καὶ ὁ Ἅγιος Σωκράτης ὁ Πρεσβύτερος
Ἅγιοι Γάϊος, Δάσιος καὶ Ζωτικός
Ἅγιοι Ἀνδρέας, Στέφανος, Παῦλος καὶ Πέτρος
Ἅγιος Ζαχαρίας ὁ Ὁσιομάρτυρας
Ἅγιος Εὐκράτης ὁ Ὁσιομάρτυρας
Ὅσιος Βαρούχ
Ἅγιος Ἄζης
Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Νεομάρτυρας ἀπὸ τὴ Μονεμβασιά
Ἀνακομιδὴ τοῦ Ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ὁσίου Χριστοδούλου τοῦ Θαυματουργοῦ
Ἀνακομιδὴ τῶν Ἱερῶν Λειψάνων τοῦ Ὁσίου Ἰλαρίωνα Ἐπισκόπου Μεγληνίας
Ἅγιοι Πλαντίνος, Εἰρήνη καὶ Μαρίνα της Ραϊθοῦ
Ὅσιος Ἰάκωβος
Ὅσιοι Βαρνάβας καὶ Ἰλαρίων οἱ θαυματουργοί
Ἁγία Οὔρσουλα
Ἅγιος Φινάν
Ὅσιος Φίλιππος
Ὅσιος Ἰλαρίων τῆς Λαύρας τῶν Σπηλαίων
Ὅσιος Ἰλαρίων ἐκ Ρωσίας
Ἅγιος Σωκράτης ὁ ἱερομάρτυρας
Σύναξις τῶν ἐν κώμῃ Ἐπισκοπὴ Πάφου Ἁγίων.
Συντάκτης